Από το βράδυ της Τρίτης η Πάφος είναι στη League Phase του Champions League. Μια ξεχωριστή μέρα για τον κυπριακό σύλλογο που από ομάδα… ασανσέρ δούλεψε πολύ τα τελευταία χρόνια, δυνάμωσε τις ακαδημίες της, την ανδρική ομάδα και έφτασε να κουνάει σεντόνι!
Πρωταγωνιστές αυτής της προσπάθειας δύο Ρώσοι και ένας πρώην κιτρινόμαυρος. Ο λόγος για τους επιχειρηματίες Σεργκέι Λομάκιν και Ρομάν Ντουμπόφ αλλά και τον πρώην ποδοσφαιριστή του Άρη, Μπρούνο Φελίπε.
Η ιστοσελίδα “gazzetta” με τη βοήθεια του Κύπριου δημοσιογράφου, Χάρη Χατζηκυριάκου στέκεται στους ανθρώπους που βρίσκονται πίσω από το φετινό θαύμα.
Ο Σεργκέι Λομάκιν, δισεκατομμυριούχος (1,2 δισ. δολάρια σύμφωνα με το Forbes, 3,4 δισ. σύμφωνα με ρωσικές πηγές) με αλυσίδα σούπερ μάρκετ που εκτείνεται σε μισή Ευρασία (Ρωσία, Λευκορωσία, Καζακστάν, Ουζμπεκιστάν, Λετονία, Γεωργία, Κιργιστάν, Μογγολία, Αρμενία), και ο Ρομάν Ντουμπόφ, οραματιστής του ποδοσφαίρου με έφεση στη λεπτομέρεια, έφτασαν στην Κύπρο το 2017 με μια φαινομενικά απλή ιδέα: να στήσουν ένα πρότζεκτ που θα βασίζεται στην υπομονή, στην οργάνωση και σε μια δόση τρέλας. Δεν ήρθαν για να πετάξουν λεφτά, αλλά για να χτίσουν κάτι σταθερό και βιώσιμο.
Ο Λομάκιν είναι αυτοδημιούργητος και κυρίως γνωστός ως συνιδρυτής του δικτύου χαμηλών τιμών Fix Price. Η περιουσία του εκτιμάται, ανάλογα με την πηγή, μεταξύ 1,2 δισ. δολαρίων (Forbes) και 3,4 δισ. δολαρίων (ρωσικές πηγές). Ζει στην Κύπρο και έχει σημαντικές επενδύσεις στον χώρο του λιανικού εμπορίου και του ποδοσφαίρου, με ξεκάθαρη επιχειρηματική δραστηριότητα, ενώ έχει αντιμετωπίσει και περιόδους κρίσης, όπως με την εταιρεία ЦентрОбувь, τις οποίες όμως ξεπέρασε.
Το Fix Price έγινε δημόσια το 2021 μέσω IPO στο Λονδίνο, με αρχική αποτίμηση περίπου 8,3 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Τον Δεκέμβριο του 2023, ο Λομάκιν εξαγόρασε σχεδόν πλήρως το μερίδιο του συνεργάτη του, Khachatryan, αντί 990 εκατομμυρίων δολαρίων.
Γιατί επέλεξαν την Πάφο;
Η επιλογή της Πάφου δεν ήταν τυχαία. «Ο καιρός είναι καλός, τα γήπεδα σε καλή κατάσταση, το πρωτάθλημα δίνει ελευθερία στους ξένους παίκτες, η φορολογία είναι χαμηλή και οι άνθρωποι φιλικοί», τόνιζε ο Ντουμπόφ. «Για έναν παίκτη από τη Βραζιλία ή την Αφρική, η ζωή εδώ είναι εύκολη. Δεν υπάρχει ρατσισμός, δεν υπάρχει δυσκολία στην καθημερινότητα. Όλα είναι πιο απλά».
Κι έτσι άρχισαν. Σιγά–σιγά. Η διοίκηση του Χρήστου Κάιζερ είχε φροντίσει ώστε η ομάδα να έχει μηδενικά χρέη, με τη μεταβίβαση να ολοκληρώνεται ομαλά και χωρίς προβλήματα. Ένα γυμναστήριο που δεν υπήρχε πριν. Νέα γήπεδα. Ανακαινισμένες εγκαταστάσεις. Μια ακαδημία που άρχισε να αποκτά ψυχή. Νέα πρόσωπα, όπως ο Στιβ Στιλ και στη συνέχεια ο Ιβάν Μανς, έβαλαν τις πινελιές, με την ομάδα να έχει βγει από το… ασανσέρ αλλαγής κατηγοριών και να ανήκει στις καλές ομάδες της Κύπρου.
Η Πάφος δεν ήταν πια μια μικρή ομάδα που έφερνε απλώς βετεράνους για να γεμίσει φανέλες. Το σχέδιο ήταν διαφορετικό: έμπειροι ποδοσφαιριστές για το παρόν, νεαροί ταλαντούχοι για το μέλλον. Παίκτες που θα εξελίσσονταν, θα ανέβαζαν την ομάδα και ίσως αργότερα θα πουλιόνταν με κέρδος. Ένα επιχειρηματικό μοντέλο, δομημένο με την ψυχρή λογική του Λομάκιν και την πίστη του Ντουμπόφ ότι το ποδόσφαιρο μπορεί να είναι και επένδυση, αλλά και όνειρο.
Κατά την πρώτη τριετία του στην Πάφο, ο Ρώσος μεγιστάνας είδε την ομάδα του να μένει εύκολα στην κατηγορία, αλλά και κάποιες δεκάδες παικτών να έρχονται και να αποχωρούν. Όταν αποφάσισε να σταματήσει το ράβε–ξήλωνε, ήρθε και η εκτόξευση.
Ένα παράξενο πρότζεκτ με διεθνές δίκτυο
Δύο Ανατολικοευρωπαίοι επενδυτές, ο Ντουμπόφ και ο Σεργκέι Λομάκιν, προσφέρουν σημαντική οικονομική στήριξη και εμπλέκονται στη διοίκηση τριών συλλόγων: της Ρίγα (πρωταθλήτριας Λετονίας), της Πάφου (Α΄ Κατηγορία Κύπρου) και της Ροντίνα Μόσχας (Γ΄ κατηγορία Ρωσίας).
Ο Λομάκιν διατηρεί χαμηλό δημόσιο προφίλ, αλλά απέκτησε την περιουσία του στον χώρο του λιανεμπορίου στη Ρωσία. Ο Ντουμπόφ, γεννημένος στην Ουγγαρία, έχει ευρύ επιχειρηματικό ενδιαφέρον στον αθλητισμό, κυρίως στη Formula 1, το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Ράλι, την ομάδα χόκεϊ Σπαρτάκ Μόσχας και το σνούκερ. Είχε στο παρελθόν εμπλακεί και στην ιδιοκτησία της Πόρτσμουθ μέσω της κοινοπραξίας CSI, πριν από δέκα χρόνια.
Ο Ντουμπόφ ήθελε δύο ακόμη συλλόγους, έναν στη Σενεγάλη κι έναν στη Βραζιλία, να ενταχθούν σύντομα στο δίκτυο, ενώ το πλάνο προβλέπει επένδυση στην Άπω Ανατολή: «Θα κοιτάξουμε την Κίνα για να ελέγξουμε την αγορά. Αναπτύσσεται πολύ γρήγορα. Σε δέκα χρόνια θα είναι από τις χώρες με τους περισσότερους παίκτες. Έχουμε ισχυρές επαφές με Κινέζους μάνατζερ και λίγκες. Ήδη, οι εθνικές ομάδες U17, U19 και U21 της Κίνας προπονούνται μερικές φορές στην Πάφο» είχε τονίσει πριν μερικά χρόνια.
Η αυτοκρατορία της Πάφου
Τα δίκτυα συλλόγων δεν είναι κάτι νέο. Ποια ήταν λοιπόν η ευκαιρία; Ο Ντουμπόφ εξηγούσε: «Πιστεύουμε σοβαρά ότι το ποδόσφαιρο είναι υποτιμημένο και ότι δεν το διοικούν πολλοί ως επαγγελματική επιχείρηση, ιδιαίτερα στην Ανατολική Ευρώπη. Εκεί, παραδοσιακά, ο αθλητισμός επιδοτούνταν από κράτη και συνδικάτα, όχι ως επιχειρηματική δραστηριότητα. Γι’ αυτό τόσοι σύλλογοι δυσκολεύτηκαν τα τελευταία δέκα χρόνια. Υπάρχει ευκαιρία».
«Ναι, το πιστεύω», λέει ο Ντουμπόφ. «Στη Ρωσία και την Ουκρανία, το 80% των συλλόγων επιδοτείται έντονα από το κράτος και περίπου το 70% του προϋπολογισμού τους προέρχεται από κυβερνητικές επιδοτήσεις. Ο αθλητισμός λειτουργεί περισσότερο σαν φιλανθρωπία παρά σαν επιχείρηση. Η βασική ιδέα του ομίλου φαίνεται οικονομικά λογική: οι παίκτες μπορούν να μετακινούνται ανάμεσα στους συλλόγους, που λειτουργούν ως σκαλοπάτια για νεαρά ταλέντα.
Στην Κύπρο, ο κόσμος χαμογελάει, είναι πρόθυμος να βοηθήσει και δεν υπάρχει πρόβλημα με καμία προσωπικότητα». Πλέον, ο αθλητικός διευθυντής, Κριστιάνο Ζαρέτα έχει μια μεγάλη ομάδα στο πλευρό του και φυσικά τον Ροδόλφο Βαζ, τον σκάουτερ με το εξαιρετικό δίκτυο στη Βραζιλία. Κι αν το deal με τον Νταβίντ Λουίζ φαινόταν… αδύνατο, ο ίδιος φέρεται να το έκανε εύκολο. Ο κόουτς, Χουάν Κάρλος Καρσέδο ήταν ο μόνος τεχνικός της Πάφου που έκλεισε μια χρονιά… αλώβητος, παρά το γεγονός πως η θέση του κινδύνευσε, έχει βρει τη συνταγή και οι «δικοί» μας, Πηλέας, Μπρούνο, Πέπε, Τάνκοβιτς, Παπαδούδης ζουν το όνειρο.
Σεργκέι ο «Κύπριος»
Ο Σεργκέι Λομάκιν δεν έμεινε απλώς στα χαρτιά. Εγκαταστάθηκε στην Πάφο, με τη σύζυγο και τα πέντε παιδιά του. Αγόρασε σπίτι, έγινε μέρος της πόλης. Σήμερα έχει και σερβικό διαβατήριο, συζητά με τον ίδιο τον πρόεδρο Βούτσιτς για την αγορά ομάδας στη Λόζνιτσα, ενώ είναι γενικός διευθυντής της Σερβικής Ομοσπονδίας Πυγμαχίας. Για τους Πάφιους είναι σχεδόν δικός τους άνθρωπος. Συμμετέχει στα δρώμενα, προσφέρει οικονομική βοήθεια σε ιδρύματα, σχολεία και οργανισμούς και οι 90.000 Πάφιοι τον αποθεώνουν. Οι κάτοικοι στηρίζουν την Πάφος FC και ετοιμάζονται να ζήσουν στιγμές μοναδικές στ’ αστέρια.
Υποδομές και νέο γήπεδο με φόντο τ’ αστέρια!
Από το Κύπελλο του 2024, στο πρώτο πρωτάθλημα της ιστορίας της την περσινή σεζόν, μέχρι την είσοδο στη League Phase του Champions League, η Πάφος ζει πράγματα που ούτε οι πιο αισιόδοξοι φίλαθλοι δεν φαντάζονταν.
Αν κάτι λατρεύει ο Ρώσος μεγιστάνας αλλά και ο στενός του συνεργάτης, είναι η οργάνωση. Το οργανόγραμμα για την κορυφή δεν είχε μόνο… σπάσιμο ταμείων για μεταγραφές, αλλά και υποδομές. Η ομάδα είχε παραλάβει δύο γήπεδα, αλλά η κατάστασή τους ήταν αποκαρδιωτική. Μέσα σε λίγα χρόνια δαπανήθηκαν περισσότερα από 5 εκατ. ευρώ για τη βελτίωσή τους, όμως το αποτέλεσμα ξεπερνά κάθε φαντασία: πέντε εξαιρετικά γήπεδα, υβριδικός χλοοτάπητας, ξενοδοχείο, υπερσύγχρονα γυμναστήρια, εστιατόρια και όλα τα εφόδια για την εκτόξευση μιας ομάδας.
Οι Ρώσοι όμως δεν μένουν εκεί. Μέσα στον Σεπτέμβριο αναμένεται να τους δοθεί το πράσινο φως για τη μίσθωση του Παφιακού Σταδίου. Κι εκεί το πλάνο είναι… αστεράτο: σύγχρονο γήπεδο 10.000+ θέσεων, ικανό να φιλοξενήσει αγώνες Champions League. Γιατί τα όνειρα του συλλόγου φτάνουν πλέον στ’ αστέρια.
Το μέλλον…
Ο Ντουμπόφ ξέρει ότι ο χρόνος θα δείξει αν το σχέδιό τους είναι βιώσιμο. Ο Λομάκιν έχει ήδη αποδείξει ότι δεν τον ενδιαφέρει απλώς η βιτρίνα. Κι αν κάτι φαίνεται σίγουρο, είναι ότι η Πάφος δεν θα γυρίσει ποτέ πια πίσω. Η πόλη που ζούσε μέχρι πρότινος στον ρυθμό του τουρισμού, τώρα έχει καινούργιο ρυθμό: εκείνον που δίνουν οι «γαλάζιοι» στα γήπεδα της Ευρώπης. Κι όλα ξεκίνησαν από δύο Ρώσους που είδαν στον ήλιο της Κύπρου το φως για το δικό τους ποδοσφαιρικό όνειρο.
