Χειμωνίδης: Πανδημία και ψυχική ισορροπία

Ένα άρθρο του ψυχιάτρου – ψυχοθεραπευτή Παναγιώτη Χειμωνίδη σχετικά με τον κορωνοϊό φιλοξενεί η ιστοσελίδα του ΑΣ Άρης.

Αναλυτικά…

Οι συνθήκες της καθημερινότητάς μας άλλαξαν ριζικά το τελευταίο διάστημα μαζί με ό,τι θεωρούσαμε δεδομένο και σταθερό με την έλευση του COVID – 19, ενός καινούργιου στελέχους κοροναϊού ο οποίος προκαλεί οξύ αναπνευστικό σύνδρομο και ανιχνεύθηκε πρώτη φορά στην περιοχή Wuhan στην Κίνα το Δεκέμβριο του 2019 . Ο ιός αυτός μεταδίδεται μέσω της αναπνευστικής οδού, μέσω σταγονιδίων και μολυσμένων επιφανειών που είχε έρθει πριν σε επαφή άτομο που νοσεί. Σύμφωνα με τις μέχρι στιγμής έρευνες εκτιμάται ότι η μεταδοτικότητά του είναι ιδιαίτερα υψηλή (Ro: 2.2 περίπου) καθώς και η σοβαρότητα της νόσου που προκαλεί. Συνεπώς προκειμένου να αναχαιτιστεί το επιδημικό κύμα του ιού είναι ζωτικής σημασίας να ληφθούν μέτρα πρόληψης τόσο σε ατομικό όσο και σε συλλογικό επίπεδο.

Οι νέοι όροι που έγιναν αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής μας πλέον είναι η κοινωνική απόσταση, η καραντίνα και η απομόνωση. Ως κοινωνική απόσταση προσδιορίζεται η αποφυγή στενής επαφής με άλλα άτομα, η διατήρηση ασφαλούς απόστασης (1-2 μέτρα) και η διακοπή μαζικών συγκεντρώσεων. Ως καραντίνα ορίζεται η αποφυγή επαφής με άλλους ανθρώπους όταν κάποιος πιθανολογείται ότι έχει εκτεθεί στον ιό και αποτελεί ενετική παραλλαγή της ιταλικής φράσης “quaranta giorni” (δηλαδή σαράντα μέρες) που αναφέρονται στην υποχρεωτική περίοδο περιορισμού κυκλοφορίας πλοίων πληρωμάτων και εμπορευμάτων κατά την περίοδο της επιδημίας της μαύρης πανώλης (1347-1353) με στόχο την αποτροπή εξάπλωσης ασθένειας. Τέλος με τον όρο απομόνωση εννοούμε την αυστηρή και πλήρη απομάκρυνση όποιου νοσεί με σκοπό την αποτροπή της διασποράς της νόσου.

Στα πλαίσια των μέτρων για την αντιμετώπιση του COVID – 19 είναι λογικό να προκαλούνται έντονα συναισθήματα όπως άγχος, φόβος, θυμός, θλίψη και πανικός. Να σημειωθεί ότι ο κάθε άνθρωπος αντιδρά διαφορετικά στις συνθήκες που αναφέρονται παρακάτω και ιδιαίτερα οι ηλικιωμένοι, οι πάσχοντας από παθολογικά χρόνια νοσήματα, τα παιδιά, οι έφηβοι και όσοι εμφανίζουν ψυχικές διαταραχές. Συνήθη αίτια των προαναφερθέντων συναισθημάτων είναι οι σκέψεις θανάτου (ανησυχία για τη ζωή μας και των αγαπημένων μας),ο περιορισμός των κοινωνικών επαφών και η αόριστη διάρκεια της κοινωνικής απομόνωσης, η μείωση των καθημερινών δραστηριοτήτων, το αβέβαιο επαγγελματικό – οικονομικό μέλλον του καθενός, η απώλεια ελέγχου της καθημερινότητάς μας και η ελλιπής προετοιμασία για το αύριο, η ποιότητα της πληροφόρησης (παραπληροφόρηση, υπερπληροφόρηση), η δυσχέρεια προμήθειας ειδών πρώτης ανάγκης, η σημαντική μείωση της καθημερινής άσκησης και η κακή ποιότητα διατροφής, η υπερεμπλοκή με τα μέλη της οικογένειας (ή με όσους συγκατοικούμε) και τέλος ο γενικότερος περιορισμός της ατομικής μας ελευθερίας. Η πανδημία αυτή πυροδοτεί μια παράλληλη επιδημία άγχους.

Η υιοθέτηση λοιπόν μιας σειράς συγκεκριμένων πρακτικών και στάσεων μπορεί να μας βοηθήσει στη διαχείριση αυτής της κοινωνικο-συναισθηματικής κρίσης που βιώνουμε. Αρχικά είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι δεν είμαστε μόνοι μας σε όλο αυτό που συμβαίνει και ότι οποιαδήποτε θυσία κάνουμε τώρα γίνεται στα πλαίσια της προστασίας του εαυτού μας αλλά και των οικείων μας. Επιπλέον θα πρέπει να φροντίζουμε να πληροφορούμαστε για την κατάσταση από έγκυρες πηγές και να περιορίζουμε την έκθεσή μας στα μέσα μαζικής ενημέρωσης. Το διάστημα αυτό είναι μια ευκαιρία για διαρκή αυτοπαρατήρηση, αυτοβελτίωση και σύσφιγξη των σχέσεων μας με τους αγαπημένους μας ανθρώπους καθώς η τεχνολογία σήμερα παρέχει πληθώρα δυνατοτήτων στο κομμάτι των κοινωνικών επαφών. Άλλος πολύτιμος αρωγός είναι ο καταρτισμός μιας ρουτίνας με οργάνωση της ημέρας, διαχείρισης χρόνου και με προγραμματισμό των καθημερινών δραστηριοτήτων από τις οποίες φυσικά δεν μπορούν να λείπουν και αυτές που μας προσφέρουν ευχαρίστηση. Επίσης η καθημερινή σωματική δραστηριότητα, η ισορροπημένη διατροφή και ο επαρκής ύπνος συμβάλουν σημαντικά στη μείωση των επιπέδων του στρες. Τέλος ο ορισμός κοντινών και άμεσα πραγματοποιήσιμων στόχων καθώς και η παρατήρηση και αξιολόγηση των συναισθημάτων μας μπορούν να μας προσφέρουν σε μεγάλο βαθμό ανακούφιση. Εάν παρόλα αυτά νιώθουμε ότι δυσκολευόμαστε να διαχειριστούμε τα αρνητικά μας συναισθήματα καλό θα είναι να επικοινωνήσουμε με κάποιον ειδικό ψυχικής υγείας.

Εν κατακλείδι, ας έχουμε όλοι στο μυαλό μας ότι αφουγκραζόμενοι τις ανάγκες μας και μένοντας συντονισμένοι με τις απαιτήσεις που επιτάσσουν οι καιροί όχι μόνο εξασφαλίζουμε την σωματική και ψυχική μας υγεία αλλά ουσιαστικά προσφέρουμε και πολύτιμη βοήθεια στον πρωταγωνιστή αυτής της μάχης, το υγειονομικό προσωπικό, που καλείται να την κερδίσει.

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΧΕΙΜΩΝΙΔΗΣ

ΨΥΧΙΑΤΡΟΣ – ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΥΤΗΣ

To Top