Ο Κυριάκος Μαραβέλιας, πρώην Πρόεδρος της ΠΑΕ ΑΡΗΣ, άρχισε να πηγαίνει στα γήπεδα και να βλέπει προπονήσεις και αγώνες από 4 ετών, όταν ο πατέρας του ήταν Πρόεδρος της Ελπίδας Δράμας. Ο ίδιος γεννήθηκε στη Δράμα το 1946, λόγω συγκυρίας, όμως δεν αισθάνθηκε ποτέ του Δραμινός, αλλά μόνο Θεσσαλονικιός.
Άλλωστε στη Θεσσαλονίκη ζει όλα του τα χρόνια όπου και δραστηριοποιήθηκε επαγγελματικά, αλλά και παραγοντικά. Ο πατέρας του ήταν ποδοσφαιριστής του Ηρακλή, αλλά ο ίδιος από μικρός ήταν ΑΡΗΣ και μόνο ΑΡΗΣ.
Το πιο σημαντικό επίτευγμα που έγινε στη θητεία του ως έφορου ποδοσφαίρου ήταν οι 17 νίκες σε 17 παιχνίδια μέσα στο Χαριλάου, ένα ρεκόρ μοναδικό στα χρονικά του Συλλόγου. Και από αυτό ξεκινά η συζήτηση μας που έγινε στο σπίτι του Προέδρου.
-Πείτε μας δυο λόγια για το 17 στα 17 που έγινε επί θητείας σας ως έφορος ποδοσφαίρου στην ομάδα μας
-Το 17 στα 17 έγινε με προπονητή τον Τσατσέφσκι κι αυτό ήταν ένα πάρα πολύ σημαντικό γεγονός, από μία τεράστια ομάδα που είχαμε εκείνο τον καιρό. Δεν μπορούσε να έρθει καμιά αντίπαλη ομάδα. Ερχόντουσαν και φοβόντουσαν. Σήμερα λένε πως οι φίλαθλοι βοηθάνε την ομάδα. Την βοηθάνε, αλλά η ομάδα βοηθιέται μονάχα από τους ποδοσφαιριστές και από τους παράγοντες. Αν έχεις καλή ομάδα, όλοι υποκύπτουν πάνω σου. Εκείνη την εποχή σε όλες τις γραμμές μας είχαμε πάρα πολύ μεγάλους παίκτες. Θεωρώ ότι ο μεγαλύτερος παίκτης που πέρασε ποτέ από τον ΑΡΗ είναι ο Κούης.
Είναι προς τιμήν μου και ο Κούης το φέρει βαρέως όταν όντας Πρόεδρος της ΠΑΕ είπα ότι πουλάω όλους τους παίκτες της ομάδας εκτός από τον Κούη. Βέβαια εκείνη την εποχή ο Κούης ήταν δυσαρεστημένος με αυτή μου τη θέση γιατί ήθελε να φύγει εγώ του είχα πει, «δεν θα πας πουθενά, θα μείνεις στην ομάδα μας και θα γίνεις η σημαία. Τώρα αυτό δεν το καταλαβαίνεις αλλά θα με θυμηθείς όταν πλέον δεν θα έχεις καμία επικοινωνία ως παίκτης με την ομάδα» Μάλιστα του είχα πει «όταν θα ολοκληρώσεις την καριέρα σου δεν πρέπει να ασχοληθείς προπονητικά ή από άλλο πόστο με τον ΑΡΗ δεν πρόκειται να αγιάσεις».
-Ωστόσο έγινε μάνατζερ του συλλόγου
-Δεν με άκουσε, αλλά ως μάνατζερ της ομάδας νομοτελειακά αν θες τα άκουσε κι αυτός από την κερκίδα και φυσικά με δικαίωσε. Μου είπε κάποια στιγμή πως ότι του έλεγα είχα δίκιο.
-Τώρα που πέρασε ο χρόνος έχετε επαφές με τους παίκτες που πέρασαν από τα χέρια σας, ως παράγοντας;
-Δυστυχώς με κανέναν. Όλοι χάνονται στη διαδρομή. Βέβαια να πω εδώ ότι ποτέ δεν είχα φιλικές σχέσεις με τους παίκτες. Είχα πάντα μια απόσταση σε προσωπικό επίπεδο. Ήμουν αυτός που πήγαινα το βράδυ να δω αν ήταν στο σπίτι τους, πριν ιδίως από παιχνίδια, ήξερα πότε κάνανε τις λεγόμενες κουτσουγκέλες γιατί φυσικό είναι ήταν νέα παιδιά, αλλά παράλληλα ήμουν νέος κι εγώ.
Ο ΛΙΜΠΡΕΧΤΣ ΣΤΟΝ ΑΡΗ
-Πώς κατάφερε ο ΑΡΗΣ να φέρει αυτόν τον προπονηταρά τον Λίμπρεχτς στην ομάδα;
-Κοίτα τι συνέβη. Εγώ όταν ανέλαβα το Σύλλογο είχα κάποιες ιδέες. Πρώτη απόλες ότι θα έπρεπε να δημιουργήσουμε ένα πάρα πολύ ισχυρό φυτώριο. Όταν ήμουν Αντιπρόεδρος στον ΑΡΗ, το 1980, πήγαμε με την ερασιτεχνική ομάδα που είχε προπονητή τον Αλέκο Αλεξιάδη στην Περούτζια 18 μέρες. Συμμετείχαμε σε ένα παγκόσμιο τουρνουά, η Φιορεντίνα, η Μπόκα Τζούνιορς, ο ΑΡΗΣ και η Περούτζια και από εκεί διαπίστωσα μετά από ένα χρόνο το 1981 ότι από εκείνων των ομάδων τα φιντάνια όλες οι ομάδες στελέχωσαν τα ρόστερ τους. Και τότε αναρωτήθηκα, πώς γίνεται να έχουμε εμείς μια ομάδα ερασιτεχνική πρωταθλήτρια όλα τα χρόνια και να μην μπορούμε να ανεβάσουμε έναν παίκτη στην πρώτη ομάδα… Διαπίστωσα λοιπόν ότι το κυριότερο πρόβλημα που δεν καρπωνόμασταν τον δικό μας ερασιτέχνη ήταν οι παράγοντες του ερασιτέχνη που δεν ήθελαν με τίποτα να χαλάσει την ερασιτεχνική ομάδα.
Εγώ στην Ιταλία όταν πήγαμε γνώρισα τον Ντεσίστι που ήταν ένας πολύ φημισμένος παίκτης που ήταν και προπονητής στην ερασιτεχνική Φιορεντίνα. Μου είχε πει λοιπόν ότι κάποιους από τους δικούς τους ερασιτέχνες τους έδιναν σε άλλες ομάδες, να ψηθούν και να επιστρέψουν, αλλά επέλεγαν ομάδες που στις κατηγορίες τους πρωταγωνιστούσαν. Επιπλέον ο Ντεσίστι μου είχε πει ότι όταν έδιναν παίκτες για να ψηθούν έκαναν συμφωνία να χρησιμοποιούνται αυτοί οι παίκτες συνεχώς όχι να μπαινοβγαίνουν. Ερχομαι λοιπόν εγώ πίσω και λέω στην Διοίκηση ότι κάποιους από τους ερασιτέχνες πρέπει να τους δώσουμε ως δανεικούς αλλού.
Και εκεί έρχονται που λες οι πρώτες συγκρούσεις. Τότε είχαμε προπονητή τον Αντώνη Γεωργιάδη που τον γνώριζα από τη Δράμα. Ο Γεωργιάδης λοιπόν όλο γκρίνιαζε κάθε φορά έλεγε ότι δεν μπορούσε να συνεννοηθεί και ήθελε να παραιτηθεί τον ηρεμούσαμε με πολύ προσπάθεια. Εγώ για να είμαι ειλικρινής τον Γεωργιάδη δεν τον ήθελα ποτέ για προπονητή. Δεν τον πίστευα, θεωρούσα ότι ήταν πάρα πολύ θεωρητικός και ας πούμε ήταν επιπέδου Αλέφαντου, αλλά σε πιο ψηλά στάνταρ με διαφορετικό λόγο με καλύτερη κουλτούρα. Πάντως στα χρόνια του υπήρξε μεγάλος ποδοσφαιριστής, μεγάλος σέντερ φορ.
Τέλος πάντων είχαμε ένα άτυχο παιχνίδι με τον ΟΦΗ που μας καταδίκασε ένας δικός μας διαιτητής ο Ναούμ, ο οποίος παρά τις υποδείξεις των εποπτών έλεγε παίζετε- παίζετε και φάγαμε δύο γκολ από οφσάϊντ μόλις ξεκίνησε το ματς, με τελικό αποτέλεσμα 2-4 μέσα στο Χαριλάου. Για πρώτη φορά ο κόσμος άρχισε να βρίζει τον Γεωργιάδη, ο οποίος ήταν για τρίτη φορά προπονητής της ομάδας μας. Μπαίνοντας μέσα στα αποδυτήρια γυρίζει και μου λέει: «Δεν μπορώ άλλο θα παραιτηθώ».
Του λέω τότε κι εγώ «Παραιτήσου» και έκανα δεκτή την παραίτηση του.
-Και μετά τι έγινε; Έμεινε κενό στον πάγκο της ομάδας;
-Όχι βέβαια, ούτε κατά διάνοια. Έπρεπε να βρω έναν προπονητή, προτιμούσα ξένο. Είχα γνωρίσει έναν προπονητή στην Αθήνα. Είχα πάει να δω τον αγώνα Παναθηναϊκός-Φέγιενορτ, μου είχαν στείλει από τη Διοίκηση του ΠΑΟ ειδική πρόσκληση. Και είχα κλείσει δωμάτιο στο ξενοδοχείο Ιντερκοντινένταλ. Εκεί κατέλυσε και η ομάδα της Φέγιενορτ. Και τότε γνώρισα τον προπονητή της Φέγιενορτ που ήταν ο Τάϊς Λίμπρεχτς. Στο παιχνίδι αυτό με σκορ 2-2 η Φέγιενορτ αποκλείστηκε. Προπονητής του Πάο ήταν ο Γκμοχ.
Την άλλη μέρα το πρωϊ, κατεβήκαμε για πρωϊνό, αλλά η Φέγιενορτ θα πήγαινε στο γήπεδο του Πανιωνίου για προπόνηση καθώς θα έφευγαν το απόγευμα και δεν ήθελε ο προπονητής τους να χάσουν την προπόνηση. Την Κυριακή, τρεις μέρες μετά από αυτό το παιχνίδι εμείς παίξαμε με τον ΟΦΗ και παραιτήθηκε ο Γεωργιάδης. Τότε πήρα στο τηλέφωνο έναν διεθνή μάνατζερ τον Χάρη Δημητρίου και του λέω «Χάρη θέλω να μου φέρεις τον Λίμπρεχτς», ο Δημητρίου τα έχασε αλλά τελικά με έφερε σε επαφή με τον Τάϊς στον οποίο είπα ευθαρσώς στα Αγγλικά, «Θέλεις να πάρεις τη ρεβάνς από τον Παναθηναϊκό; Αν ναι έλα στον ΑΡΗ, εμείς σε 15 μέρες παίζουμε με τον Πάο».
Είχα διαβάσει στο μεταξύ σε Ολλανδικές εφημερίδες ότι ασκήθηκε κριτική στον Λίμπρεχτς πώς έχασε την πρόκριση. Ο Λίμπρεχτς στην πρόταση μου είπε ότι έπρεπε να μιλήσουμε με τον Γενικό Διευθυντή της Φέγιενορτ, μίλησε μαζί του ο Δημητρίου και αυτός του είπε ότι με 10.000 δολάρια μπορούσαν να του λύσουν το συμβόλαιο. Τα στέλνουμε τα λεφτά αμέσως και ήρθε ο Τάϊς στην Ελλάδα. Έβαλα και τον Κουτλιάνη και του έκανε ένα συμβόλαιο με αμοιβή 700.000 δρχ το μήνα. Και για να κλείσει το κεφάλαιο σου θυμίζω ότι με τον Παναθηναϊκό κερδίσαμε 2-1 με προπονητή στον πάγκο μας τον Λίμπρεχτς και αυτός πήρε μια άτυπη ρεβάνς για τον αποκλεισμό της πρώην ομάδας του.
-Πρόεδρε η πρόσληψη του Λίμπρεχτς ήταν μια τεράστια επιτυχία της Προεδρίας σας και μόνο με 700 χιλιάρικα … όταν οι Έλληνες όπως ο Γεωργιάδης έπαιρνε περίπου ίδια λεφτά…
– Ο Γεωργιάδης έπαιρνε πεντακόσια χιλιάρικα το μήνα. Αλλά εμείς τότε πήραμε προπονητή Ολλανδό, δεν ήταν καθόλου πολλά τα χρήματα που δίναμε. Πήραμε έναν προπονητή με όνομα δυνατό. Ακόμα και στη σημερινή εποχή στην Ελλάδα έρχονται κάτι προπονητές της πλάκας.
Η ΕΛΕΥΣΗ ΤΟΥ ΟΛΕ ΣΤΟΝ ΑΡΗ
-Επί της δικής σας θητείας ως παράγοντα ήρθε και ο Όλε στον ΑΡΗ;
-Ναι αλλά ας πάμε με τη σειρά με τα γεγονότα. Ο Παναγούλιας πριν φύγει από τον ΑΡΗ, είχε πάει στο Μάλμοε και είχε δει τον Όλε. Όταν γύρισε πίσω είπε στο συμβούλιο «Αυτό τον παίκτη δεν πρέπει να τον χάσετε. Είναι πολύ μεγάλος παίκτης». Έφυγε ο Αλκέτας από τον ΑΡΗ και πήραμε προπονητή τον Τσατσέφσκι, ήταν μέσα Ιουνίου 1978, ήμασταν έτοιμοι για την προετοιμασία. Έχει έρθει ο Όλε και ο Πρόεδρος Γεωργιάδης αποφασίζει να τον δοκιμάσει. Σε αγώνα κεκλεισμένων των θυρών. Είδαμε ένα παιδάκι αδύνατο, καχεκτικό, του δώσαμε φανέλα και παπούτσια και βγήκε στον αγωνιστικό χώρο. Αλλά αν θυμάσαι τον Ολε όταν έπαιζε έκανε κάτι μικρά βηματάκια, μόλις τον είδε ο Γεωργιάδης γυρίζει και μου λέει: «Τι αναστενάρης είναι αυτός που φέρατε να δοκιμαστεί;»
Εν τω μεταξύ ανάμεσα στο σύλλογο και στο ποσό που ζητούσε ο μάνατζερ υπήρχε μια διαφορά της τάξης του 30% πάνω και όταν το μετέφεραν στον Γεωργιάδη λέει: «Ελάτε βρε παιδιά διώξτε τον, ούτε να τον δω δεν θέλω, αφήστε τον να γυρίσει πίσω»
Ήταν Παρασκευή βράδυ, τον πήρα εγώ μαζί μου και τον πήγα στο σπίτι μου, για να μείνει κάπου ο άνθρωπος. Αυτός είχε έρθει και είχε φέρει μαζί του κάτι δίσκους που ήταν ο Ίγκι και η Τίνα Τάρνερ. Από τον Όλε λοιπόν εγώ έμαθα ότι υπήρχε το συγκρότημα αυτό… Αφού τον φιλοξένησα στο σπίτι μου, άρχισε να μου εξιστορεί ότι «εγώ είμαι Δανός αλλά παίζω στην Χέλσινγκμποργκ ΙΦ στη Σουηδία, είμαι καλός παίκτης έχω παίξει και στην Εθνική ομάδα, έκανα αυτό εκείνο το άλλο». Ήμασταν μαζί όλο το Σαββατοκύριακο, τον συμπάθησα και τη Δευτέρα λέω του Γεωργιάδη «Κύριε Πρόεδρε ας τον κρατήσουμε φαίνεται πάρα πολύ καλό παιδί…» πείσθηκε ο Γεωργιάδης βρήκαμε και μια φόρμουλα με τα λεφτά που ζητούσε και τον κρατήσαμε.
Και τελικά αποδείχθηκε ότι ήταν η χρυσή μεταγραφή του ΑΡΗ πάρα πολύ καλός παίκτης, με άριστο χαρακτήρα και συμπεριφορά σε όλα του άψογος.
ΟΙ ΣΥΓΚΡΙΣΕΙΣ ΤΩΝ ΕΠΟΧΩΝ
-Κατά τη γνώμη σας τα χρόνια τότε ήταν πιο ωραία από της σημερινής χρονικής περιόδου;
-Πάντοτε αυτά που ζεις όταν τα ζεις είναι τα ωραία και επειδή υπάρχουν διαφορετικές εμπειρίες και εποχές η κάθε εποχή έχει τα δικά της ωραία χρόνια. Το βασικό πρόβλημα εκείνη τη δική μου εποχή, φρονώ ότι γίνεται και τώρα. Από τη στιγμή που γίνονταν φίρμες τους πλησίαζαν κάποιες όμορφες γυναίκες και σπαταλούσαν τα χρήματα που έβγαζαν. Πολύ λίγοι ξέφυγαν από αυτόν τον κλοιό. Θεωρώ ωστόσο ότι οι δικοί μας παίκτες ήταν λίγο αδικημένοι σε σύγκριση με τους παίκτες του κέντρου. Σε μας ας πούμε, εγώ θεωρώ πολύ μεγάλο παίκτη τον Κούη, τον Μπαλή, τον Σεμερτζίδη, όμως κατώτεροι από αυτούς παίκτες στον Ολυμπιακό και στον Παναθηναϊκό έπαιρναν διπλάσια λεφτά. Ήταν και διεθνείς, ήξεραν τι αμοιβές είχαν οι άλλοι και θεωρούσαν πάντα αδικημένο τον εαυτό τους. Και το δικαιολογούσαν λέγοντας ότι παίρνουμε λιγότερα λεφτά γιατί είμαστε σε μια μικρή ομάδα. Εγώ από την άλλη όλη η προσπάθεια μου ήταν να τους πείσω ότι ο ΑΡΗΣ είναι μια πολύ μεγάλη ομάδα.
ΟΙ ΤΙΤΛΟΙ ΠΟΥ ΔΕΝ ΗΡΘΑΝ
-Οι μεγάλες ομάδες χαρακτηρίζονται από τον κόσμο και τους τίτλους
-Ναι αλλά οι τίτλοι δεν ήρθαν ποτέ… Η μεγαλύτερη ατυχία στον ΑΡΗ ήταν όταν στο τέλος του 1978 ο Γεωργιάδης ο Πρόεδρος έπαθε ένα σοβαρό πρόβλημα στο κεφάλι. Πήγε στην Αμερική και χειρουργήθηκε και έκανε περίπου ενάμισυ χρόνο για να συνέλθει. Γι αυτό το λόγο ενώ είχαμε την πλειοψηφία των μετοχών άφησε όλα τα χρήματα περίπου 20 εκατ. δραχμές και τις μετοχές στον Χατζηγεωργίου για να διαχειριστεί την υπόθεση κι αυτός το έριξε στις δημόσιες σχέσεις. Εκμεταλλεύτηκε στο έπακρον το όνομα του ΑΡΗ και είχε αναγνωρισιμότητα. Η οποία τον ωφέλησε πολιτικά.
Η ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΠΟΛΙΤΙΚΗ
-Μια και μιλάμε για την πολιτική πώς αντί να ασχοληθείτε με την πολιτική γίνατε παράγοντας στον ΑΡΗ;
– Άκου λοιπόν, έπεσε η χούντα και έγινε η μεταπολίτευση και στις 29 Σεπτεμβρίου μαζευτήκαμε στην Αθήνα στο θέατρο Αλάμπρα όλοι οι ανήκοντες στη Ν.Δ. που ήμασταν από το φοιτητικό κίνημα. Γιατί εγώ το 1965 έχω διατελέσει για μία χρονιά 3ος Αντιπρόεδρος της ΕΦΕΕ με Πρόεδρο τότε τον Έβερτ. Μάλιστα-κάνω εδώ μια παρένθεση- τον Έβερτ τον ήξερα πάρα πολύ καλά και τονίζω ότι το 1996 με παρακαλούσε να μπω στο ψηφοδέλτιο της Ν.Δ.. Του είχα απαντήσει «Μιλτιάδη, εδώ τα πράγματα έχουν διαφοροποιηθεί. Εμείς χάσαμε τη σειρά μας, την οποία χάσαμε το 1980». Και στο θέατρο Αλάμπρα λοιπόν παρουσιάζεται στην πόρτα ένας από τους Προέδρους των Φοιτητών, εννοείται πριν από τη χούντα και μου λέει «μην έρχεσαι μέσα Κούλη μήπως σε κατηγορήσει κανένας για χουντικό και το βράδυ στις 8 μμ θα σε καλέσουμε να μιλήσουμε». Τότε ήταν δύσκολο να συνομιλήσουμε στα τηλέφωνα. Εγώ προσπαθούσα να μιλήσω με τον Τσάκο στη Θεσσαλονίκη, να τον συμβουλευτώ, να του πω «Μίμη έτσι κι έτσι καλά έκανα;». Εκείνη την εποχή ήμασταν στη Θεσσαλονίκη 4 ατομα που ήμασταν οι πυρήνες που θα μετασχηματιζόμασταν στο μέλλον. Μίλησα με τον Τσάκο πολύ αργά το βράδυ και μου λέει επί λέξει: «Θα περιμένεις καμιά 50ριά χρόνια για να σε φωνάξουν στη σύσκεψη. Έκανες μαλ… που έφυγες». Ε λοιπόν δεν με φώναξαν ποτέ. Εν τω μεταξύ ήμασταν μια τετράδα αυτοί δηλαδή που θα βγαίνανε στο προεδρείο της ΟΝΝΕΔ το 1974 και συγκεκριμένα στις 29 Σεπτεμβρίου.. Ήμασταν λοιπόν ο Μαραβέλιας, ο Μανωλάκος, ο Δαμιανίδης και ο Καρατζάς που τελικά ήταν και ο πρώτος Πρόεδρος της ΟΝΝΕΔ. Αν δε γινόταν ο Καρατζάς θα γινόμουν εγώ Πρόεδρος της νεολαίας. Τέσσερις μέρες μετά από την τσατίλα μου για όσα έγιναν, έκανα αίτηση διαγραφής από τη Ν.Δ. Και αφού ναυάγησαν τα σχέδια μου που είχαν και άρωμα πολιτικής, τότε ασχολήθηκα με τον ΑΡΗ παραγοντικά.
-Σας έχασε η πολιτική αλλά σε κέρδισε ο Σύλλογος…
– Δες τώρα κάτι άλλες συμπτώσεις. Το 1980 όταν επέστρεφα από την ΕΠΑΕ από συμβούλιο έτυχε να συνταξιδεύουμε στο αεροπλάνο με τον Ε. Αβέρωφ. Καθόμασταν στην πρώτη θέση δίπλα – δίπλα με τον Αβέρωφ και πίσω μου διαγωνίως καθόταν ο Γ. Μαθιουδάκης που ήταν Γενικός Διευθυντής της Ν.Δ. στην Αθήνα καθώς δεν είχε εκλεγεί βουλευτής. Να πω εδώ ότι ο Αβέρωφ μας γνώριζε εμάς τα φιντάνια της Ν.Δ. όπως μας γνώριζε και ο Εθνάρχης, ο Καραμανλής. Και μου λέει ο Αβέρωφ : «Ρε συ Μαραβέλια γιατί δεν είσαι στην ΟΝΝΕΔ στο συμβούλιο;» και του λέει ο Μαθιουδάκης «Κύριε Πρόεδρε εδώ δεν είναι γραμμένος στο κόμμα», και στις ερωτήσεις του Αβέρωφ του εξήγησα για τις προστριβές που υπήρξαν και φυσικά τον διαβεβαίωσα ότι ούτε κατά διάνοια θα πήγαινα σε άλλο κόμμα. Λέει του Μαθιουδάκη ο Αβέρωφ, μόλις προσγειωθούμε κάτω θα έρθει ο Μαραβέλιας να ξαναγραφεί στη Ν.Δ. αλλά εγώ του είπα «Εντάξει Πρόεδρε θα γραφτώ αλλά εδώ χάσαμε τη σειρά μας. Εδώ άνθρωποι και ανθρωπάκια επί 5 χρόνια ορίζουν το κόμμα, έγιναν βουλευτές, Υπουργοί, Γενικοί Γραμματείς, αλλά χάθηκε η λεγόμενη ιεραρχία Πρόεδρε»
-Θα έλεγε κανείς Πρόεδρε ότι ήσασταν στο κατώφλι της πολιτικής…
-Εγώ προοριζόμουν να κάνω πολιτική καριέρα. Εκείνα τα χρόνια είχα ασχοληθεί με τη Νέα Δημοκρατία. Πριν ιδρυθεί η Ν.Δ. ήμουν στη νεολαία της ΕΡΕ. Εγώ από το 1964 ήμουν φοιτητής στο Πανεπιστήμιο. Ήμουν και Πρόεδρος των Φοιτητών της Οδοντιατρικής Σχολής και εμείς καθιερώσαμε τη φοιτητική εβδομάδα. Μια εβδομάδα που οι φοιτητές γλεντούσαν και διοργανώναμε μεγάλες συναυλίες. Και έτσι έγινε και η γνωριμία μου με πολλούς από τους καλλιτέχνες. Κάναμε μια συναυλία στο Παλέ ντε Σπορ… μην το πάρεις ότι είναι υπερβολή, πάντα θεωρούσα ότι ήμουν ο ισχυρός πόλος μιας κατάστασης. Παρόλο που δεν ήμουν ο Πρόεδρος όλων των φοιτητών του ΑΠΘ – ήταν Πρόεδρος τότε ο Ανδρέας Κομνηνός – αλλά ήμουν αυτός που έδινε τις κατευθυντήριες γραμμές.
–Είχατε τάσεις φυγής; Το ρωτώ γιατί δεν κλείσατε χρόνο στην Προεδρία της ΠΑΕ
-Όχι δεν είχα τάσεις φυγής, αλλά αν δεν πούμε τα γεγονότα κανένας δεν μπορεί να καταλάβει πώς συνέβη και τι συνέβη. Άκου, ο Γκάλης ήρθε στην Ελλάδα με προτροπή προς εμάς του Θόδωρου Ροδόπουλου. Εγώ πριν μπω ως παράγοντας στον ΑΡΗ ήμουν ο μικρότερος εκλεγμένος σύμβουλος στο Δ.Σ. της ΧΑΝΘ με Πρόεδρο τον Ιατρίδη. Εκείνη τη χρονιά χάρις σε δικές μου ενέργειες ήρθαν στο μπάσκετ του ΑΡΗ δύο παίκτες, ο ένας ήταν ο Παραμανίδης από τις Σέρρες γιατί ήμουν επιστήθιος φίλος του Προέδρου του Πανσερραϊκού. Πήγε να τον πάρει ο Παοκ με περισσότερα λεφτά αλλά ο Γιώργος Σιδέρης που ήταν ο Πρόεδρος του Πανσερραϊκού αποφάσισε να δώσει τον παίκτη σε μας γιατί όπως είπε «είμαστε φίλοι με τον Μαραβέλια». Επίσης έπεισα τον Διονύση Ανανιάδη να έρθει από τη ΧΑΝΘ στον ΑΡΗ, αφού του εγγυήθηκα προσωπικά ότι θα ήταν πολύ καλή αυτή η επιλογή για την καριέρα του πέραν ότι ήμουν κι εγώ μέσα στο Σύλλογο. Έφορος στην ομάδα του ΑΡΗ στο μπάσκετ ήταν τότε ο Γιώργος Λαγός ο κουμπάρος μου, που δυστυχώς πέθανε από κορωνοϊό.
Λοιπόν εκείνη την εποχή ξέραμε από πληροφορίες που είχε δώσει σε μένα και στον Γ. Λαγό ο Θ. Ροδόπουλος, ότι υπάρχει ένας παίκτης στην Αμερική ο οποίος γνωρίζαμε ότι ήταν πάρα πολύ καλός παίκτης ο Νίκος Γκάλης αλλά τον κόψανε από την Αμερική λόγω του ύψους του και ότι ενδιαφέρεται πάρα πολύ ο Παναθηναϊκός. Όταν έφυγε ο Κλάγκας που ήταν προπονητής στον ΑΡΗ ψάχναμε για προπονητή και είπαμε θα κάνουμε προπονητή το Ροδόπουλο.
Εγώ με το Ροδόπουλο ήμασταν παιδικοί φίλοι αλλά παρά τις πιέσεις μου ο Θόδωρος δεν ήθελε να έρθει ως προπονητής στον ΑΡΗ γιατί υπήρχε ο Ιωαννίδης. Θεωρούσε ο Ροδόπουλος ότι εφόσον ο Ιωαννίδης ήταν ουσιαστικά το κουμάντο στον ΑΡΗ δεν ρισκάριζε να έρθει γιατί θεωρούσε ότι θα έχει πρόβλημα. Και τελικά οριστικά και αμετάκλητα απέκλεισε το να έρθει και πέσαμε εμείς τότε σε μεγάλο προβληματισμό. Στις αρχές του 1978 σε ένα τραπέζι που κάναμε στο σπίτι του Γιώργου Λαγού με καλεσμένο τον θ. Ροδόπουλο μας είπε ο Ροδόπουλος ότι μπορεί εγώ να μην έρθω στον ΑΡΗ όμως μη χάσετε τον Γκάλη. Και μην αργήσετε γιατί πληροφορίες λένε ότι τον πολιορκεί κι ο Παναθηναϊκός. Αυτή ήταν η πρώτη φορά που μάθαμε για την ύπαρξη αυτού του υπερπαίκτη στον ΑΡΗ. Ο Γιάννης Ιωαννίδης εκείνο το διάστημα είχε πάει προπονητής στη Λάρισα. Πήγαμε λοιπόν εγώ μαζί με το Γ. Λαγό στον Γεωργιάδη και του λέμε «Απόστολε ο Ροδόπουλος δεν έρχεται για προπονητής της ομάδας, πρέπει να κάνουμε προπονητή στον ΑΡΗ τον Ιωαννίδη» Και όντως κάναμε προπονητή τον Γιάννη Ιωαννίδη που έφυγε από τη Λάρισα και ήρθε στον ΑΡΗ.
ΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΝΙΚΟΣ ΓΚΑΛΗΣ
-Πώς ήταν η προσαρμογή του Γκάλη στην ομάδα;
-Εμείς κάθε Δευτέρα είχαμε συνεδρίαση του Διοικητικού Συμβουλίου και ερχόταν ο Λαγός ως έφορος της ομάδας μπάσκετ να εκθέσει την κατάσταση της ομάδας, όπως έκαναν και όλοι οι έφοροι όλων των τμημάτων. Εγώ τότε ήμουν Αντιπρόεδρος και Γενικός Αρχηγός των τμημάτων του ερασιτέχνη. Όταν είχε έρθει ο Γκάλης στον ΑΡΗ τα πρώτα χρόνια όλοι τον αποκαλούσαν « ο Αμερικάνος». Λοιπόν ο Λαγός μας ενημερώνει ότι ο Αμερικάνος θέλει να φτιάξουμε μια αίθουσα για βάρη, όντως φτιάξαμε μια αίθουσα αφού μετακινήσαμε σε άλλο χώρο την πάλη. Αργότερα ο Λαγός μας λέει, ο Αμερικάνος θέλει να πηγαίνει στο Καυταντζόγλειο να ανεβοκατεβαίνει τις κερκίδες για εκγύμναση, ρωτήσαμε τον έφορο, «οι δικές μας κερκίδες στο Χαριλάου δεν του κάνουν;» αυτός είπε ότι δεν έχουν το σωστό ύψος που είναι απαραίτητο για την εκγύμναση του. Πήρα τότε τηλέφωνο στον Πρόεδρο του Καυταντζογλείου που ήταν ο Κυνηγόπουλος, που μας έδωσε το ελεύθερο. Μετά από λίγο καιρό ο Λαγός μας είπε ότι ζήτησε personal trainer και αυτό το κάναμε για να γίνεται η δουλειά σωστά και σε επαγγελματικά πρότυπα όπως ήθελε για να προπονείται ολοκληρωτικά ο Γκάλης.
-Δεν είπατε όμως γιατί αποχωρήσατε από τον Προεδρικό θώκο
-Συνεχίζω, χρονικά, όταν ανέλαβα εγώ Πρόεδρος της ΠΑΕ, ο ΑΡΗΣ είχε πάρει πρωταθλήματα στο μπάσκετ, είχε ανδρωθεί το μπάσκετ πάρα πολύ, είχε φτιαχτεί πάνω σε επαγγελματική βάση, ιδίως μετά που ήρθε ο Γκάλης. Με 8 προπονήσεις την εβδομάδα, ενώ οι υπόλοιπες ομάδες έκαναν 3 προπονήσεις την εβδομάδα και τότε εδραιώθηκε ο αυτοκράτορας. Και τότε πήραν τα μυαλά των φιλάθλων αέρα όλοι και οι δικοί μας φίλαθλοι και σε όλη την Ελλάδα να συζητιέται το όνομα του ΑΡΗ και δημιουργήθηκε η πεποίθηση ότι αυτοί μπορούν να τα κάνουν καλά στο μπάσκετ, αλλά στο ποδόσφαιρο δεν μπορούν. Το ποδόσφαιρο όμως δεν δημιουργείται μόνο από έναν παίκτη, ούτε με τρεις. Εκείνη τη χρονιά 1984, επίσης ζυμωνόταν η μεταγραφή του Γ. Γιαννάκη από τον Ιωνικό στον ΑΡΗ. Και έρχεται ο Στέργιος Μπουσβάρος παρακινημένος από τον Μητρούδη και λέει στο συμβούλιο μας: «Η ΠΑΕ πρέπει να μας δώσει 10.000.000 δρχ.»
Η απάντηση μας ήταν αρνητική και του είπαμε ότι αν είχαμε 10 εκατ. θα προσπαθούσαμε να ενισχύσουμε τη δική μας ομάδα. Εκείνη τη μέρα παίζαμε με την Παναχαϊκή και η ομάδα μας ήταν σε καλή κατάσταση και κερδίσαμε 1-0 την πατρινή ομάδα. Αλλά στη διάρκεια του αγώνα βγήκε η φημολογία ότι η ΠΑΕ δεν θα δώσει τα λεφτά που ζητούσαν από το μπάσκετ. Και τότε από την θ3 ακούστηκε το σύνθημα: « Ο ΑΡΗΣ ανήκει στο λαό του και όχι στον π… τον Πρόεδρο του», και η κερκίδα το φωνάζει εν χορώ. Γυρνάω στον Μιχαηλίδη που ήταν δίπλα μου και τον ρωτώ, «εσείς τα κάνατε αυτά ρε;», όχι μου λέει εγώ δεν έχω καμία σχέση.
Αλλά τότε εφόσον ενώ ήμουν Πρόεδρος της ΠΑΕ με διάφορα προσχήματα μου έμπαιναν εμπόδια να κάνω την δική μου πολιτική, σκέφτηκα ότι δεν υπάρχει κανένας λόγος να υπάρχω σε αυτή την θέση.
Εγώ το είχα πάρει απόφαση να σηκωθώ να φύγω και πολύ περισσότερο που με αποκάλεσαν με το σιχαμερό π… μέσα στο σύνθημα που ακούστηκε. Δεν ανέχομαι αυτή τη βρισιά από κανέναν ούτε και θα έπεφτα στο επίπεδο να απαντήσω «Ρωτήστε τις μάνες σας αν είμαι π…»
Και αποχώρησα. Εγώ θεωρούσα ότι η κατακόρυφη άνοδος του μπάσκετ ήταν εις βάρος του ποδοσφαιρικού τμήματος. Και έφυγα από την ΠΑΕ και έγινε Πρόεδρος ο Δ. Δασυγένης. Και δεν ξαναασχολήθηκα…
-Μα ξαναγίνατε Πρόεδρος αργότερα…
-Κοίτα, το 1983 ήρθε από την Αμερική ο Σπύρου. Και όταν ήρθε ο Σπύρου μου τηλεφώνησε μια μέρα ο Πεταλίδης, ο οποίος ήταν έμμισθος προπονητής του ΑΡΗ, και μου λέει «Ήρθε από την Αμερική ένα αρειανάκι, έπαιζε και μπάσκετ, είναι γιατρός σε παρακαλώ στέλνε του μια πρόσκληση» και μου το ζήτησε αυτό γιατί εγώ είχα κόψει όλες τις προσκλήσεις από όλους που έστελναν οι προηγούμενοι και συμφώνησα να του στέλνω. Δεν μπορούσα να αρνηθώ σε ένα τόσο προσωπικό αίτημα γιατί διαφορετικά θα τον είχα απέναντι μου σαν εχθρό. Και τελικά το μόνο κέρδος που αποκόμισα από τον ΑΡΗ ήταν η γνωριμία μου με τον Π. Σπύρου..
Η ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΟΝ ΣΠΥΡΟΥ
-Ο Πεταλίδης από πού τον ήξερε τον Σπύρου;
-Ήταν αυτοί φίλοι από παλιά γιατί πριν φύγει για την Αμερική ο Σπύρου έπαιζε μπάσκετ στον ΑΡΗ ως νεαρός και λόγω μπάσκετ γνωρίζονταν. Ήταν μια παρέα, ο Πεταλίδης, ο Σπύρου, ο Λόλας… μετά που επέστρεψε ο Σπύρου μαζευόμασταν συχνά στο Gallery που είχε ο Πεταλίδης στην παραλία.
-Και τελικά ο Σπύρου ήταν αυτός που σας έσωσε την ζωή…
-Ναι, το 1998 εγώ έκανα 4 μπάϊ πας και μου τα έκανε ο Πάνος… Όταν λοιπόν ο Σπύρου ήταν Πρόεδρος στον ΑΡΗ, επί Κοντομηνά, παραιτήθηκε ένας σύμβουλος ο Πολιτάκης. Και με πήρε τηλέφωνο ο Σπύρου και με παρακάλεσε να επιστρέψω στα κοινά της ομάδας και να αναπληρώσω τον παραιτηθέντα σύμβουλο. Αυτό έγινε το Σεπτέμβριο του 2000, τον Ιούνιο του 2001 τελείωσε η θητεία μας και παράλληλα πουλήθηκε ο ΑΡΗΣ στον Ζαχουδάνη. Μου λένε λοιπόν ο Κοντομηνάς και ο Σπύρου ότι δεν πρέπει να γίνουν νέες εκλογές γιατί ακόμα δεν θα τους δώσω τις μετοχές ούτε με πληρεξούσιο, με παρακάλεσαν όμως να μπω εγώ για Πρόεδρος, θα βάζαμε ένα συμπληρωματικό Δ.Σ. με άτομα σε συνεννόηση με τον Ζαχουδάνη, θα ερχόταν ο Ανδριάς που έκανε το προξενιό για να πάρει τη θέση του Διευθύνοντα Συμβούλου και όλα ήταν τακτοποιημένα και προπονητή είχαμε τον Μισέλ.
Έτσι λοιπόν ξεκίνησε η δεύτερη Προεδρική μου θητεία, αλλά διαπίστωσα όσες φορές κάναμε συμβούλιο ότι και στα συμβούλια και στην ΠΑΕ γινόταν το έλα να δεις. Μπάχαλο η όλη κατάσταση. Εγώ για λόγους αξιοπρέπειας θεώρησα ότι έκανα όλα τα προαπαιτούμενα για να μεταβιβαστούν οι μετοχές και να αλλάξει χέρια ο ΑΡΗΣ ο ρόλος μου κατά τη γνώμη μου είχε ολοκληρωθεί, οπότε μάζεψα κάποιους δημοσιογράφους τους έκανα ένα τραπέζι και τους ανακοίνωσα ότι φεύγω γιατί τελείωσαν αυτά που είχα να κάνω. Εγώ ήμουν ένας μεταβατικός Πρόεδρος μέχρι να έρθει η καινούργια κατάσταση. Έκτοτε δεν ξανασχολήθηκα ποτέ με τον ΑΡΗ.
–Στο γήπεδο πηγαίνετε;
-Τώρα όχι δεν πηγαίνω. Ασφαλώς παρακολουθώ όλα όσα συμβαίνουν στην ομάδα μου, τόσο στο προσκήνιο όσο και στο παρασκήνιο, αλλά τα παιχνίδια τα παρακολουθώ από την τηλεόραση.
ΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΤΟΥ ΑΡΗ
-Στην δική σας εποχή, από τότε που ξεκινήσατε να ασχολείστε και μέχρι που φύγατε ο ΑΡΗΣ έβγαζε πολλούς διοικητικούς παράγοντες. Τα τελευταία χρόνια δεν υπάρχουν ούτε για δείγμα πώς το εξηγείτε;
-Βασικά να πούμε ότι εμείς ξεκινήσαμε ως ερασιτέχνες. Εγώ ξεκίνησα στον ΑΡΗ το 1976 με το ψηφοδέλτιο του Γεωργιάδη. Ήμουν μέλος στον ΑΡΗ από το 1969 και είχα στο μητρώο το Νο 500. Εκείνη τη χρονιά ήμουν στις Δημόσιες Σχέσεις του Συλλόγου και είχα δημιουργήσει σχέσεις και γνωριμίες με όλα τα πρόσωπα που υπήρχαν μέσα στο Σύλλογο. Ήταν η τελευταία χρονιά που ήταν ο Παναγούλιας στον ΑΡΗ και η δεύτερη χρονιά που ήταν Πρόεδρος ο Γεωργιάδης. Το 1978 με τον ερχομό του Τσατσέφσκι έγινα και έφορος ποδοσφαίρου. Θεωρώ για τον εαυτό μου ότι τα γεμάτα χρόνια ήταν μέχρι τον Μάρτιο του 1985, συνολικά δηλαδή 9 συνεχόμενα χρόνια στον ΑΡΗ από πάρα πολλές θέσεις. Χωρίς να μιλώ εγωϊστικά πιστεύω ότι έχω περάσει από όλες τις μετεκπαιδεύσεις που πρέπει να έχει ένας παράγοντας που θέλει να προσφέρει. Κι αυτό γιατί ήταν οι χρονιές που το ερασιτεχνικό ποδόσφαιρο άλλαζε και γινόταν επαγγελματικό. Στο πρώτο επαγγελματικό ποδόσφαιρο ήμουν αντιπρόεδρος του ερασιτέχνη ΑΡΗ με Πρόεδρο τον Σουλιάδη. Το 1980 πήγα ως εκπρόσωπος του ΑΡΗ στην ΕΠΑΕ. Στο συμβούλιο που έγινα για την κατανομή των θέσεων έκανα εγώ μια κομπίνα και εκλέχτηκα Α΄ Αντιπρόεδρος της ΕΠΑΕ, με Πρόεδρο τον Δέδε. Ο Παναθηναϊκάκιας Δέδες, γνωστός μαιευτήρας τότε ήταν ο πρώτος Ελληνας παράγοντας που είχε εκλεγεί στο Δ.Σ. της ΟΥΕΦΑ. Όσο ήμασταν μαζί στην ΕΠΑΕ έμαθα πολλά πράγματα και από το προσκήνιο και από το παρασκήνιο. Παράλληλα εκείνη τη χρονιά έγινα Πρόεδρος στην Επιτροπή ορισμού διαιτητών στο ποδόσφαιρο. Στην ΕΠΑΕ έμεινα 2 χρόνια, ως το 1982. Το 1983 επέστρεψα στον ΑΡΗ και έγινα Διευθύνων Σύμβουλος της ΠΑΕ με Πρόεδρο το Λάκη Ιωαννίδη. Ωστόσο αποχώρησα καθώς κατάλαβα ότι θα τραβούσα όλο το κουπί της υπογραφής. Και παράλληλα σκέφτηκα ότι μπορούσα να ηγηθώ μιας καινούργιας ομάδας με καινούργιες ιδέες και σκεπτικό. Η βασική μου σκέψη και πεποίθηση ήταν ότι ο ΑΡΗΣ έπρεπε να πρωταγωνιστεί.
– Πολύ καλό. Υπήρχαν ανασταλτικοί παράγοντες γι αυτό;
– Η ομάδα μας θα μπορούσε να πρωταγωνιστεί αν δεν υπήρχε στο Σύλλογο ο Χατζηγεωργίου ο Πρόεδρος. Ο οποίος διέλυσε τη συνέχεια της ομάδας στο σύνολο της. Από τον προπονητή, τους βοηθούς, τους γυμναστές ως τον τελευταίο αναπληρωματικό παίκτη. Το 1978 είχαμε βγει στην 3η θέση στο τελευταίο ερασιτεχνικό πρωτάθλημα. Τότε οι προπονήσεις ήταν πολύ σκληρές. Είχαμε υπερομάδα. Και με τους βαθμούς που είχαμε πάρει το 1978, αν τους διατηρούσαμε θα ήμασταν τα επόμενα 4 χρόνια πρωταθλητές Ελλάδας. Τι έκανε λοιπόν ο Χατζηγεωργίου; Βρήκε στα ταμεία του Συλλόγου 20 εκατ. δρχ. κεφάλαιο. Ο σύλλογος μας είχε μεγάλη ατυχία που αρρώστησε ακριβώς εκείνη την περίοδο ο Γεωργιάδης. Για μένα ο Γεωργιάδης είναι ο μεγαλύτερος Πρόεδρος που πέρασε από τον ΑΡΗ.
-Μεγαλύτερος κι από τον Καμπάνη;
– Ο Καμπάνης δεν συγκρίνεται με κανέναν. Είναι η εξαίρεση στον κανόνα. Εγώ ήμουν πάντοτε Καμπανικός αν και δεν είχα ιδιαίτερες σχέσεις μαζί του και κανένας δεν μπορεί να παραγνωρίσει ότι έφερε το μοναδικό τίτλο στην ιστορία του Συλλόγου μετά το 1959. Αλλά ήταν και Παράγοντας με το Π κεφαλαίο. Ξαναγυρνώ στον Χατζηγεωργίου. Διέλυσε εκείνη την υπερομάδα. Νομίζω εν αγνοία του γιατί δεν είχε επαφή με το περιβάλλον του Συλλόγου. Έδιωξε τον Τσατσέφσκι ξέρεις γιατί; Γιατί ήταν κομμουνιστής. Δεν μπορούσε να φανταστεί πόσο κακό έκανε στον ΑΡΗ. Και έφερε τον Σασία, που οι ποδοσφαιριστές βρήκαν την αγια χαρά τους με τον Σασία που κοιμόταν στον πάγκο. Τον οποίο Σασία έδιωξε προς το τέλος της χρονιάς και πήρε τον προπονητή του Εθνικού που εκεί πήγε ο Σασία. Τρελλά πράγματα.
Ο ΠΑΤΕΡΑΣ ΤΟΥ…
– Ας πούμε και λίγα λόγια για τον ποδοσφαιράνθρωπο πατέρα σας.
-Ο πατέρας μου επαγγελματικά ήταν μηχανικός και είχε ασχοληθεί με αρδευτικά δίκτυα και τότε είχε αναλάβει ένα μεγάλο έργο την αποξήρανση της λίμνης Κερκίνης και τη μετατόπιση της σε άλλο μέρος. Είχε κάνει επίσης την αποξήρανση της λίμνης Κωπαϊδας, είχε κάνει την αποξήρανση του έλους όπου τώρα βρίσκεται το Πόρτο Καρράς, ενώ τη γεώτρηση στο γήπεδο Χαριλάου την έκανε ο πατέρας μου που είχε αναλάβει αυτό το έργο. Ο πατέρας μου το 1950-1955 ήταν Πρόεδρος στην Ελπίδα Δράμας. Εγώ γεννήθηκα στη Δράμα. Εγώ από 4 ετών θυμάμαι να ήμουν πάντα μέσα στο γήπεδο.
*O Κυριάκος Μαραβέλιας είναι παντρεμένος με τη Δωροθέα Νικολαϊδου. Από το γάμο τους απέκτησαν δύο κόρες την Ελένη 47 ετών και την Ελλη στα 45 της και έχει και 4 εγγόνια.
